SARI NOKTA HASTALIĞI (MAKULA DEJENARASYONU)
SARI NOKTA HASTALIĞI NEDİR ?
Sarı nokta hastalığı, diğer bir adıyla Yaşa Bağlı Makula Dejeneresansı (YBMD) 50 yaş üzerinde görülen bir hastalıktır. Elli yaş üzerindeki kişilerin %1.7 sinde, 65-75 yaşındaki kişilerin %10 unda ve 85 yaş üzerindeki kişilerin %18 inde bu hastalık görülür.
Bu hastalık, görmenin en keskin olduğu makula (sarı nokta) bölgesinin bozulmasına bağlı görülür. Makula bölgesinde Bruch membranı denilen bir yapı mevcuttur. Bu membranda yağ içeriği yüksek olan ve atık materyallerden oluşmuş adına Drusen denilen bir madde birikir. Bu drusen muntazam yapıdaki sarı noktayı düzensiz ve işlevsiz hale getirerek görmenin bozulmasına neden olmaktadır. Bozulma daha ilerlerse sarı noktanın altında yeni damarlar oluşur. Bu yeni damarlar sarı nokta altında sıvı kaçaklarının oluşmasına ve sıvı birikimine neden olur. Daha da ilerleyen durumlarda sarı noktanın altında subretinal kanama meydana gelir.
SARI NOKTA HASTALIĞININ TİPLERİ NELERDİR?
Kuru Tip (Atrofik): En sık görülen tiptir. Yavaş ilerler. Drusen ve coğrafi atrofi ile karakterizedir
Yaş Tip (Eksudatif): Daha nadir görülür. Hızlı ilerler ve oldukça düşük görmeye neden olur
Bazen kuru tip olarak başlayan hastalık yaş tipe dönebilir
SARI NOKTA HASTALIĞINDA ŞİKÂYETLER NELERDİR?
- Bulanık görme en önemli yakınmadır. Özellikle merkezi bölge daha bulanık görülür
- Okuma zorluğu
- Kişileri tanımada güçlük
- Renk algısında azalma
- Karanlıkta görmenin oldukça azalması
- Düz çizgileri kırık şekilde görme
SARI NOKTA HASTALIĞININ TANISI NASIL KONUR?
Altmış beş yaş üstü görmenin azalması bize sarı nokta hastalığını düşündürmelidir. Hastalığın tanısı iyi bir muayene ve bir dizi testler ile konur.
- Biyomikroskop (yarık lamba) ile retina muayenesinde sarı noktadaki bozukluklar direkt görülebilir.
- Fundus Florosein Anjiografi (FFA) ile drusen ve kaçak alanları görülebilmektedir.
- İndosiyanin Yeşili Anjiografi: Özellikle damarlardaki gizli yeni damar oluşumlarının görülmesi için kullanılmaktadır.
- OCT (Optik Koherens Tomografi) ile sarı noktada düzensizlikler olup olmadığına bakılır.
- Amsler Grid denilen kartlar ile kırık çizgilerin artıp artmadığına bakılarak hastalığın gidişatı takip edilir.
SARI NOKTA HASTALIĞI DAHA ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Cinsiyet: Kadınlarda erkeklere nazaran daha sık görülür. Bunun östrojen hormonunun korumasına bağlı olduğu düşünülmektedir. Menopozdan sonra kadınlarda östrojen hormonunun azalmasının hastalığa neden olabileceği düşünülmektedir.
Irk: Beyaz ırkta siyahi ırka göre daha sık görülür.
Yaş: 65 yaş üzerindeki kişilerde daha sık görülür.
Genetik Faktörler: Ailesinde sarı nokta hastalığı bulunan kişilerde bu hastalık daha sık görülmektedir.
Obezite: Obezite hastalığın başlaması ve ilerlemesinde önemli bir faktördür.
Kolesterol: Yüksek kolesterolü olan kişilerde daha sıklıkla görülmektedir. Bu yüzden kan kolesterolünü düşüren ilaçlar hastalığın ilerlemesini engeller.
Güneş Işığına Maruz Kalma: Güneşten gelen UV ışınları gözün sarı noktasına zararlıdır. Bozulmayı başlatabilir veya başlamış bozulmanın ilerlemesine neden olabilir.
Göz Bozukluğu: Hipermetrop göz bozukluğu olanlarda daha fazla makula dejeneresansı görülmektedir.
Yüksek Tansiyon: Yüksek tansiyon sarı nokta hastalığı riskini artırabilir. Kan damarlarındaki yüksek basınç, gözdeki kan akışını etkileyebilir.
Sigara İçme: Sigara dumanındaki zararlı kimyasallar makuladaki (sarı nokta) doğal dengeyi bozarak hastalığa neden olmaktadır. Sigara kanda serbest radikaller oluşturarak hastalığın başlamasına ve ilerlemesine neden olur.
SARI NOKTA HASTALIĞININ TEDAVİSİ NASILDIR?
Sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu) genellikle 60 yaş üzeri kişilerde görülen ve merkezi görmenin etkilendiği bir göz rahatsızlığıdır. Tedavi yöntemleri, hastalığın tipine göre farklılık göstermektedir.
Yaş Tip Makula Dejenerasyonu:
• Anti-VEGF İlaçları: Bu ilaçlar, göz içine enjekte edilerek anormal kan damarlarının büyümesi ve sızıntısı engellenir. Ranibizumab (Lucentis), aflibercept (Eylea) ve bevacizumab (Avastin) gibi ilaçlar bu gruba dahildir.
• Fotodinamik Terapi (PDT): Bu tedavi, verteporfin adı verilen bir ilacın damar içine enjekte edilmesi ve ardından gözde lazerle aktive edilmesiyle gerçekleştirilir. Bu işlem, anormal kan damarlarını yok eder.
Kuru Tip Makula Dejenerasyonu:
• Vitamin ve Mineral Takviyeleri: Yüksek doz antioksidanlar (C vitamini, E vitamini, beta-karoten), çinko ve bakır içeren takviyelerin kuru tip makula dejenerasyonunun ilerlemesini yavaşlattığı gözlemlenmiştir.
• Beslenme ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Omega-3 yağ asitleri, lutein ve zeaksantin içeren gıdaların tüketimi, sigara içmemek ve düzenli egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleri de hastalığın ilerlemesini yavaşlatmada yardımcı olmaktadır.
Cerrahi Tedavinin sarı nokta hastalığında yeri çoğunlukla yoktur.
SARI NOKTA HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPILMALIDIR?
Sarı nokta hastalığı genetik yatkınlığı olan bir hastalık olduğu için ailesinde bu hastalık bulunanlar mutlaka sık göz muayenelerini yaptırmalıdırlar. Erken teşhis hastalığın ilerlemesinin durdurulması, yavaşlatılması bakımından önemlidir.
Doğal beslenmek özellikle yeşillikler, havuç balık gibi yiyeceklerin tüketilmesi yararlı olacaktır.
Sigara, hastalığın başlaması ve ilerlemesinde önemli bir faktördür.
Güneş gözlükleri, zararlı UV ışınlarını süzdüğü için sarı nokta hastalığını engellemektedir.
Gerekli durumlarda doktor tavsiyesi ile takviye edici ilaçlar kullanılabilir.
Web sitemizin içeriği bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur. Teşhis ya da tedavi önerisi niteliğinde değildir. Kesin tanı ve tedavi için bir göz hekime müracaat edilmesi gerekmektedir.
Comments are closed